Сацыял-дэмакратычная рабочая партыя Германіі
Сацыял-дэмакратычная рабочая партыя Германіі | |
---|---|
Лідар | Аўгуст Бебель[d] і Вільгельм Лібкнехт[d] |
Заснавальнік | Аўгуст Бебель[d] і Вільгельм Лібкнехт[d] |
Дата заснавання | 1869 |
Дата роспуску | 1875 |
Краіна | |
Ідэалогія | сацыял-дэмакратыя, Дэмакратычны сацыялізм, марксізм і навуковы сацыялізм |
Сацыял-дэмакратычная рабочая партыя Германііa (ням.: Sozialdemokratische Arbeiterpartei Deutschlands, SDAP) была сацыялістычнай палітычнай партыяй марксісцкага толку ў Паўночнагерманскай Канфедэрацыі падчас аб’яднання Германіі. Заснаваная ў Айзенахе на Агульнагерманскім працоўным з’ездзе ў жніўні 1869 года, SDAP пад кіраўніцтвам Аўгуста Бебеля і Вільгельма Лібкнехта існавала ў першыя гады Германскай імперыі. Часта званая «Айзенахцамі», SDAP была адной з першых палітычных арганізацый, створаных сярод нараджаючыхся нямецкіх прафсаюзаў XIX стагоддзя.
Яе праграма абапіралася на рэвалюцыйныя прынцыпы I Інтэрнацыяналу ў міжнародным рабочым руху. SDAP актыўна змагалася з кансерватыўна-мілітарысцкім рэжымам, а таксама выступала супраць уплыву на рабочы клас буржуазнага лібералізму і ласальянства. У перыяд Франка-прускай вайны айзенахцы займалі інтэрнацыяналісцкую пазіцыю і заяўлялі аб сваёй салідарнасці з Парыжскай Камунай.
Афіцыйна пад сваёй назвай SDAP праіснавала ўсяго шэсць гадоў (1869—1875). Аднак, дзякуючы аб’яднанню з ласальянцамі (Усеагульным германскім рабочым саюзам) у адзіную партыю працоўнага класа на Гоцкім з’ездзе 1875 года, яе паходжанне можна прасачыць да сучаснай Сацыял-дэмакратычнай партыі Германіі (СДПГ).
Каментарыі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Часам перакладаецца як Сацыял-дэмакратычная працоўная партыя Германіі.
Бібліяграфія
[правіць | правіць зыходнік]- Barclay, David E.; Weitz, Eric D. (1998). Between reform and revolution: German socialism and communism from 1840 to 1990. Berghahn. ISBN 1571811206. Праверана 6 May 2013.
- Blackbourn, David (2003). History of Germany, 1780-1918: the long nineteenth century. Wiley-Blackwell. ISBN 063123196X. Праверана 6 May 2013.
- Bonnell, Andrew (2005). The people's stage in Imperial Germany: social democracy and culture 1890-1914. I.B. Tauris. ISBN 1850437955. Праверана 6 May 2013.
- Kitchen, Martin (1975). A History of Modern Germany, 1800–2000. Wiley-Blackwell. ISBN 1405100419. Праверана 6 May 2013.
- Lindemann, Albert S. (1984). A History of European Socialism. Yale University Press. ISBN 0300032463. Праверана 6 May 2013.
- Maehl, William Harvey (1980). August Bebel, shadow emperor of the German workers. American Philosophical Society. ISBN 9780871691385. Праверана 6 May 2013.
- Marx, Karl (1994). Selected Writings. Hackett Publishing Company. ISBN 9780872202184. Праверана 6 May 2013.
- Roberts, Geoffrey K. (1997). Party politics in the new Germany. Pinter. ISBN 1855673118. Праверана 6 May 2013.
- Steenson, Gary P. (1991). After Marx, Before Lenin: Marxism and Socialist Working-Class Parties in Europe, 1884–1914. University of Pittsburgh Press. ISBN 9780822976738. Праверана 6 May 2013.
- Turk, Eleanor L. (1999). The History of Germany. Greenwood Publishing Group. ISBN 031330274X. Праверана 6 May 2013.